Engelli İstihdamında En Sık Rastlanan Ön Yargılar
Engelli çalışanlar, sık sık mazeret izni alırlar, işten kaytarırlar ve sürekli hastalanırlar.
Verimli, devamlı ve iyi çalışmazlar.
Duygusaldırlar. Alıngan, kırılgan olurlar ve çabuk kızarlar
Diğer çalışanları rahatsız etmektedirler ve genel çalışma temposunu düşürmektedirler.
Daha çok iş kazalarına maruz kalmaktadırlar.
Halkla ilişkiler / insan kaynakları birimleri açısından ya da diğer çalışanlar açısından olumsuz bir psikoloji ve manzara oluştururlar.
İşyerinde engellilere mimarı ya da ofis malzemelerinde özel düzenlemelerin yapılması masraflıdır.
İşten atmak veya cezai müeyyide uygulamak daha zordur.
İş gücü piyasasında yeterince engelsiz işsiz bulunmaktadır.
Pozitif ayrımcılıkla, çalışan uyumunu ve eşitliğini bozarak diğer çalışanların motivasyonlarını düşürürler.
Ön Yargılara Engel Olmak, Omuz Omuza Daha Başarılı İşler Çıkarmak İçin;
Her zaman esnek ama kontrollü çalışma koşulları oluşturulmalı.
Eşit ücret politikası uygulanmalı.
Adaylar çalışacakları işle ilgili detaylı olarak bilgilendirilmeli ve eğitilmeli.
İş yerinde engellinin engeline yönelik hangi zorluklarla karşılaşabileceği ve bu noktada neler yapması gerektiği mutlaka anlatılmalı.
Psikolojik destek süreklilik arz etmeli.
Çalışma arkadaşları; iletişim kurmak, destek vermek, engelli arkadaşlarının sadece talep etikleri anda destek/yardımcı olmaları gibi konularda önceden profesyonelce bilgilendirilmeli (ulaşımdan sorumlu servis şoförleri, yemekhanede görev yapan çalışanlar vb. destek kadroları özellikle unutulmamalı)
Çalışma ortamının engellilerin ulaşılabilirliğini kısıtlayacak mimari engellerden arındırılmasına ya da en aza indirilmesine özen gösterilmeli.
Mülakatta konuşulan ve adaylara verileceği söylenen tüm haklar eksiksiz sağlanmalı.
Fırsat eşitliğine dikkat edilmeli.
Ayrımcılık Yasağı
Engelli bireyler, diğer bireylerle eşit koşullar altında çalışma hakkına sahiptir ve bu hak, engelli bireylerin açık, bütünleştirici ve erişilebilir bir iş piyasası ve çalışma ortamında serbestçe seçtikleri bir işle hayatlarını kazanma fırsatı da içermektedir.
5378 sayılı Engelliler Kanunu ülkemizde ilk olarak işe alımda;
İş seçiminden, başvuru formları, seçim süreci, teknik değerlendirme, önerilen çalışma süreleri ve şartlarına kadar olan safhaların hiçbirinde engellilerin aleyhine ayrımcı uygulamalarda bulunulamayacağını,
Çalışan engellilerin aleyhinde sonuç doğuracak şekilde, engelliyle ilgili olarak diğer kişilerden farklı muamelede bulunulamayacağını hükme bağlamıştır.
Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme;
13 Aralık 2006 tarihinde Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilmiş ve ülkemiz ilk imzalayan ülkelerden birisi olmuştur.
Türkiye, 3 Aralık 2008 tarihinde yürürlüğe giren bir kanunla sözleşmenin onaylanmasını uygun bulmuştur.
Sözleşmenin çalışma ve istihdam başlığını düzenleyen 27. maddesi uyarınca, taraf devletler;
Engellilerin diğer bireylerle eşit koşullar altında çalışma hakkına sahip olduğunu kabul eder.
Bu hak, engellilerin, açık, bütünleştirici ve erişilebilir bir iş piyasası ve çalışma ortamında serbestçe seçtikleri bir işle hayatlarını kazanmaları fırsatını da içerir.
Çalışırken engelli olanlar dahil olmak üzere tüm engellilerin çalışma hakkının yaşama geçmesini yasama çalışmalarını da içeren uygun tüm tedbirleri alarak güvence altına alır.
İşe alım ve istihdam edilme koşullarında, istihdamın sürekliliği, kariyer gelişimi ve sağlıklı ve güvenli çalışma koşulları dahil olmak üzere, istihdama ilişkin her hususta engelliliğe dayalı ayrımcılığı yasaklar.
Fırsat eşitliği, eşit derecede işe eşit ücret ilkesi, tacizden korunma ve mağduriyetin giderilmesi, güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları dahil olmak üzere diğer bireylerle eşit koşullar altında adil ve uygun çalışma koşullarının sağlanmasına ilişkin olarak engellilerin haklarını korur.
Kaynak:
‘’Engellilerle 360 İletişim’’ - Mehmet Kızıltaş 2012
‘’Herkes İçin Engelsiz İşyerleri-İşverenler İçin Rehber‘’ – T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü)